We hebben de mogelijkheid gekregen om een interview aan te
gaan met een man die al sinds 1980 in gevangenissen werkt. Deze kans hebben we
uiteraard met open armen aangegrepen en hieronder zal een korte samenvatting
van het interview volgen. In verband met de privacy van de geïnterviewde zal de
volledige naam niet genoemd worden in de onderstaande samenvatting.
W. is sinds 1980 in verschillende gevangenissen werkzaam
geweest in onder andere Amsterdam, Vught, Breda, Arnhem en Maastricht. W. wat
in het begin alleen in de beveiliging en had hierbij geen contact met de
cliënten. Zijn eerste gedachte bij de doelgroep was dan ook duidelijk, het
waren volgens hem een stelletje criminelen. Wanneer hij pas echt op de afdeling
werkzaam was ging zijn beeldvorming over de doelgroep langzaam veranderen. Hij ziet nu ook
duidelijk het verschil in de omgang met de cliënten tussen nieuw personeel en
personeel dat al een aantal jaren ervaring met de doelgroep heeft. Er is een
duidelijk verschil in de beeldvorming en de bevooroordeling. Om deze
vooroordelen uit te stellen kiest W. er ook vaak voor om niet het dossier van
tevoren te lezen voordat hij een gesprek met de cliënt aan gaat. Wel leest hij
natuurlijk de risicos en eventuelen trekken van cliënten voor zijn eigen
veiligheid. Cliënten hebben hem dan ook vaker gezegd dat ze het prettig vinden
dat W. niet van tevoren weet waarvoor ze zitten en daardoor niet meteen
bevooroordeeld is. Uit ervaring ziet W. wel al snel aan de persoon zelf
waarvoor ze eventueel zitten. Hij kan bijvoorbeeld heel gemakkelijk iemand
eruit pikken die in de gevangenis zit wegens misbruik met minderjarige. ‘Deze
doelgroep heeft een bepaalde uitstraling, ze zijn nederig, kijken je niet aan
en zijn vaak overdreven vriendelijk.’ Aldus W. een doelgroep waarmee bij moeite
heeft, ontwijkt hij liever. Dit niet alleen voor zichzelf, maar ook gericht op
het belang van de cliënt omdat zij dit ook zullen merken en aanvoelen.
Omdat W. bepaalde ervaringen heeft vanuit zijn werk ziet hij
al snel een ‘filmpje’ in zijn hoofd van hoe het met iemand kan lopen wanneer er
een kleine stap op het verkeerde spoor wordt gezet en dit wekt veel zorgen en
slapeloze nachten op.
W. geeft aan dat de doelgroep zelden spijt heeft van zijn
daden, en als ze daadwerkelijk spijt hebben is het meestal de eerste keer dat
ze zitten. Bij veel clienten speelt groepsdruk ook een grote rol. Wanneer ze
tot een bepaalde groepering behoren die hem/haar ertoe aanzetten om bepaalde
dingen te doen is het erg moeilijk en vaak vrijwel onmogelijk om weer op het
rechte pad te komen. W. ziet dan ook veel van deze cliënten al snel terug in de
gevangenis. In sommige mensen kan je beter niet meer investeren, sommige
cliënten blijven terugkomen maar er zijn ook zeker cliënten waar nog hoop is.
Beeldvorming en bevooroordeling komt bij iedereen voor. Wanneer
je er bijvoorbeeld achter komt dat er een beruchte inbreker in je straat komt
wonen zal niemand hier blij mee zijn, maar echter verdient iedereen een tweede
kans. Probeer vooral naar hun kwaliteiten te kijken en reken ze niet meteen af
op hun daden.
Er is één ding heel erg belangrijk bij deze doelgroep, hou
je aan je woord! Als je de cliënt iets beloofd, moet je dit ook waarmaken. En wanneer
dit niet (op tijd) lukt moet je dit gewoon aangeven. Ga geen dom smoesje
verzinnen want hier prikt de cliënt zo doorheen en dan ben je al snel de
vertrouwensband kwijt.
Hieronder zal ik nog kort informatie geven over de
gevangenis zelf.
Dagindeling cliënt:
7:30
wakker worden
Ontbijten
op hun cel/kamer.
Vervolgens
arbeid of activiteiten (sporten/crea/bezoek/etc) tot 12:00.
Degene
die sochtens gewerkt heeft heeft smiddags arbeid of activiteit en andersom.
17:00
eten.
In
Sittard zijn ongeveer 300 gedetineerden. Ze hebben mogelijkheid tot
verschillende activiteiten: werk, kerk, sporten, bibliotheek, trainingen. De belangrijkste
visie is de re-integratie in de maatschappij.
Er
zijn eenpersoonscellen en tweepersoonscellen. Niemand wil in deze tweepersoonscellen
tenzij je iemand kent of familie hebt op dezelfde afdeling.
Je
kunt bellen zoveel als je wil.
Er
is een kamertje speciaal voor relatie bevorderend bezoek. Hoer mag de cliënt 3
uur lang 1 keer per maand hun gang gaan met zijn of haar partner. Je moet wel
aan kunnen tonen dat je een relatie hebt (3 keer bezoek en dan een verklaring
ondertekenen).
Op
het moment dat cliënten naar de kerk mogen zijn er opeens heel veel gelovigen.
Dit zien ze als mogelijkheid om met mensen buiten hun afdeling in contact te
komen.
Het
grootste deel cliënten komen uit een lagere klasse en meer dan de helft van de
gepleegde delicten zijn drugs gerelateerd.